THÀNH PHẦN VÀ CÔNG DỤNG CỦA ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO

I. Đông Trùng Hạ Thảo

Đông Trùng Hạ Thảo thuộc loại quý nhất trong các dược liệu phòng và trị bệnh cho người. Khởi nguồn tên gọi này để chỉ một sinh vật phức hợp tạo thành do nấm ký sinh trên côn trùng (Trùng) vào mùa Đông, tới mùa Hạ hút chất dinh dưỡng từ côn trùng chết để phát triển quả thể (Thảo). Tới nay đã phát hiện được khoảng 700 loài sinh vật có đặc tính này (Cordyceps spp) nhưng tên gọi dược liệu Đông Trùng Hạ Thảo thường chỉ được dùng cho 2 loài đã được chứng minh có các hoạt chất và tác dụng sinh học quý là Cordyceps sinensis và Cordyceps militaris.

 

Trong 2 loài trên, C. sinensis hiện chỉ tìm được trong tự nhiên ở những vùng núi cao từ 3.500 - 5.000 mét so với mực nước biển, nơi có độ ẩm không khí cao, biên độ nhiệt ngày - đêm và theo mùa thay đổi đáng kể như Tây Tạng, Nepal.

Do nhu cầu cao nên loài này đã bị khai thác gần như cạn kiệt, người có mong muốn sử dụng phải lựa chọn 1 trong 2 khả năng: một là giá thành sản phẩm rất cao, khoảng 30.000 - 50.000 USD/kg (tương đương với 600 triệu - 1 tỷ đồng/kg);

hai là rất dễ mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng cho dù chấp nhận giá thành cao. Nhiều nhóm nghiên cứu trên thế giới đã nỗ lực tìm cách nhân nuôi nhân tạo loài này nhưng cho đến nay, chưa có công bố nào nhân nuôi thành công tạo quả thể, nơi chứa nhiều dược chất quý của loài này.

 

Trong khi đó, đối với loài C.militaris, bên cạnh một phần nhỏ còn được khai thác tự nhiên, đa phần dược liệu này đã được nuôi trồng thành công và được chứng minh có hoạt chất và tác dụng sinh học tương đương với C.sinensis tại một số nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Hoa Kỳ, Trung Quốc. Do đó, giá thành dược liệu và các sản phẩm chế biến từ dược liệu này đã giảm đi nhiều nhưng vẫn còn khá cao so với mức sống của người Việt Nam.

II. Công dụng

Sống khỏe, sống lâu là khát vọng của nhân loại từ hàng ngàn đời nay. Trên con đường tìm kiếm những phương cách kéo dài tuổi thọ của mình. Vào thế kỷ thứ VIII trước công nguyên, dân tộc Tạng thuộc đất nước Trung Hoa đã phát hiện được một loại dược liệu quý hiếm được mệnh danh là thần dược vương đó chính là Đông Trùng Hạ Thảo. Được biết đến là vua của các loại dược liệu, Đông Trùng Hạ Thảo đã trở thành ngự dược của các bậc Đế Vương Trung Hoa và chữa được bách hư bách tổn.

Sách y học phương Đông từ xưa cũng ghi chép Đông Trùng Hạ Thảo như là thần dược với công dụng cải lão hoàn đồng, hồi xuân sinh lực, có tác dụng “Bổ phế ích can, bổ tinh điền tủy, chi huyết hoa đàm”; “Bổ phế ích thận, bổ dưỡng tạng phủ”; “ Tư ân tráng dương, khư bệnh kiên thân”; là thần dược “Tư bổ dược thiện”, có thể chữa được “Bách hư bách tổn”.

 

Đông trùng hạ thảo mang lại khá nhiều tác dụng cho người sử dụng:

- Đối với phụ nữ: Đông trùng hạ thảo có tác dụng làm đẹp da, chống lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn. Ngoài ra, Đông trùng hạ thảo còn rất tốt đối với phụ nữ mang thai và sau khi sinh em bé. Đông trùng hạ thảo có tác dụng tăng sức đề kháng và bồi bổ toàn diện cho sức khỏe của các mẹ và bé.

- Đối với người già: Đông trùng hạ thảo giúp tăng sức đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch, làm giảm cholesterol trong máu và chống xơ vữa động mạch.

- Đối với nam giới: Đông trùng hạ thảo giúp tăng cường chức năng sinh lý cho nam giới, hạn chế xuất tinh sớm.

- Đối với trẻ em: Đông trùng hạ thảo giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ chức năng tiêu hóa ổn định giúp cơ thể hấp thu đầy đủ lượng dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể trẻ em phát triển khỏe mạnh.

Tác dụng chính của Đông Trùng Hạ Thảo:

- Tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể, chống viêm nhiễm, kháng viêm, kháng lại các loại virut như viêm gan B, Lao, AIDS.

- Hỗ trợ điều trị ung thư nhờ Cordycepin, hỗ trợ cho bệnh nhân điều trị xạ trị.

- Bảo vệ thận, chống lại sự suy thoái thận, phục hồi tế bào thận.

- Bảo vệ tim mạch, giữ ổn định nhịp tim, hạ huyết áp, chống lại sự thiếu máu cơ tim, tăng cường lưu thông máu trong cơ thể.

- Hỗ trợ điều tiết lượng đường trong máu, kiểm soát bệnh tiểu đường.

- Bảo vệ phổi, trị các bệnh về phổi, trừ đờm, hen suyễn, suy hô hấp, trị các chứng ho lâu ngày.

- Tăng cường sinh lý, hỗ trợ điều trị vô sinh, sảy thai.

- Phục hồi sức khỏe, tăng cường sự dẻo dai cơ bắp, kích thích tinh thần hưng phấn, sung mãn.

- Hạn chế các bệnh ở tuổi già.

- Hạn chế tác hại của tia tử ngoại, chất phóng xạ.

- Trị nhức mỏi, đau lưng, viêm khớp.

Và còn nhiều ứng dụng khác đang được nghiên cứu.

VI. Hướng dẫn bảo quản, sử dụng:

- Bảo quản Đông trùng hạ thảo tươi: gói bọc kín và bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh (mỗi lần lấy ra dùng sau đó bọc kín lại để vào ngăn đá) bảo quản được đến 2 tháng.

- Chế biến và sử dụng:

 

Cách 1: Đông Trùng Hạ Thảo Việt ngâm mật ong

Nguyên liệu: 100g Đông Trùng Hạ Thảo Việt tươi ngâm với 1 lít mật ong nguyên chất.

Phương pháp: ngâm Đông Trùng Hạ Thảo Việt tươi trong mật ong nguyên chất khoảng 7 ngày, sau khoảng thời gian trên có thể dùng mỗi ngày từ 20-30ml trước ăn sáng 1 tiếng.

Công dụng: chữa hen huyễn, ho lâu ngày, kích thích tiêu hóa, làm sạch nicotin trong phổi đối với người hút thuốc lá nhiều.

 

Cách 2: Đông Trùng Hạ Thảo Việt ngâm rượu.

Nguyên liệu: 10g Đông Trùng Hạ Thảo Việt, 0,5 lít rượu trắng.

Phương pháp: ngâm Đông Trùng Hạ Thảo Việt trong rượu khoảng 20-30 ngày, sau khoảng thời gian trên có thể dùng mỗi ngày từ 15-20ml.

Công dụng: Trị đau thắt lưng, liệt dương, kích thích tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng.

Cách 3: Đông Trùng Hạ Thảo Việt hầm gà, vịt, chim bồ câu, chim cút (các món canh)

Nguyên liệu: 5gr Đông Trùng Hạ Thảo Việt khô (tương đương 30gr tươi), 1 con gà mái nặng 1,5kg, 1g mì chính, 30g tiêu xanh, 30g gừng, 10g muối ăn, 100ml rượu vang, 2000ml nước.

Phương pháp: gà được làm sạch và loại bỏ nội tạng, sau đó cho các thành phần còn lại vào và đun lửa nhỏ trong vòng 2 giờ

Công dụng: giúp khí huyết lưu thông, chuyên trị thiếu máu, liệt dương, xuất tinh ngoài về đêm, đau thắt lưng và đầu gối, phụ nữ tắt kinh nguyệt, ho và ra mồ hôi trộm, chống lão hóa, làm đẹp da.

Cách 4: Đông Trùng Hạ Thảo Việt hầm baba

Nguyên liệu: 5gr Đông Trùng Hạ Thảo Việt, ba ba 1 con bỏ đầu, chia làm 4 miếng, đại táo 10 quả bỏ hột, hành cắt đoạn, gừng thái nhát, tỏi đập dập và các phụ gia vừa đủ.

Phương pháp: cho ba ba vào nồi luộc sôi rồi vớt ra, cắt rời 4 chân, bóc bỏ mỡ chân, rửa sạch, cho vào bát cùng với Đông Trùng Hạ Thảo Việt, đại táo, gừng, hành, tỏi và gia vị rồi hấp cách thủy trong 2 giờ. Sau đó ăn ngay.

Công dụng: Dùng tốt cho các bệnh nhân bị ung thư gan và dạ dày, ung thư phổi, thể phế thận lưỡng hư.

Cách 5: Đông Trùng Hạ Thảo Việt hãm kiểu uống trà

Nguyên liệu: 0,2 - 0,5g Đông Trùng Hạ Thảo.

Phương pháp: ngâm Đông Trùng Hạ Thảo Việt trong cốc nước nóng (loại nhỏ) khoảng 5 phút. Sau đó uống và nhai hết cả xác.

Công dụng: tăng sức đề kháng, giảm oxi hóa, đẹp da, tăng cường lưu thông máu và ngăn ngừa ung thư, hiếm muộn.

Cách 6: Bột Đông Trùng Hạ Thảo nấu cháo

Nguyên liệu: 1 - 2g bột sinh khối Đông Trùng Hạ Thảo Việt

Phương pháp: rắc bột sinh khối Đông Trùng Hạ Thảo Việt lên bát cháo.

Công dụng: Tăng cường phục hồi chức năng cho người bệnh, trị hen suyễn, suy kiệt.

Cách 7: Đông Trùng Hạ Thảo Việt hấp cơm

Nguyên liệu: 5 - 10 nhánh Đông Trùng Hạ Thảo Việt

Phương pháp: cho các nhánh Đông Trùng Hạ Thảo Việt vào trong nồi cơm hấp chín và ăn ngay.

Công dụng: phương thuốc này có tác dụng điều trị viêm gan B.